Συναγρίδα – Dentex dentex

Συστηματική κατάταξη:
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Φύλο: Χορδωτά (Chordata)
Κλάση: Ακτινοπτερύγιοι (Actinopterygii)
Τάξη: Περκόμορφα (Perciformes)
Οικογένεια: Σπαρίδες (Sparidae)
Γένος: Dentex
Είδος: Dentex dentex

Μέγιστα μεγέθη: Το μεγαλύτερο επίσημα δημοσιευμένο ψάρι είχε μέγεθος 1 μέτρου και ζύγιζε σχεδόν 15 κιλά. Υπάρχουν αναφορές και για αρκετά μεγαλύτερα ψάρια, αλλά δεν είναι επίσημα καταγεγραμμένες.

Εξωτερικά χαρακτηριστικά: Στο προφίλ του ψαριού μια ήπια καμπύλη από το κεφάλι καταλήγει σε μια πλευρική πλάτυνση του ψαριού με μια εξαίσια ποικιλία χρωμάτων. Μπλε, πράσινα και καφέ στίγματα σε ασημί φόντο και κάποιες καφέ κάθετες ρίγες αρκετές φορές ολοκληρώνουν την παραλλαγή του υπέροχου αυτού ψαριού. Χαρακτηριστικοί και αξιοπρόσεκτοι είναι οι μεγάλοι κυνόδοντες που διαθέτει το ψάρι.

Βιολογία/Αναπαραγωγή: Το ψάρι καθίσταται ώριμο αναπαραγωγικά μετά το πέρας του δεύτερου χρόνου. Είναι γονοχωριστικό είδος, δηλαδή υπάρχουν ξεχωριστά θηλυκά και αρσενικά ψάρια χωρίς να αλλάζουν φύλο κατά τη διάρκεια της ζωής τους (σε αντίθεση με κάποια άλλα είδη της οικογένειας, όπως ο σαργός παραδείγματος χάριν), εκτός από κάποια δείγματα που σε νεαρές ηλικίες έδειξαν ότι ανέπτυσσαν και τα δυο αναπαραγωγικά συστήματα (θηλυκού και αρσενικού à δηλ. ερμαφρόδιτα), μέχρι να καταλήξουν στο τελικό τους φύλο. Η αναπαραγωγική περίοδος του ψαριού είναι από τα τέλη Μάρτη μέχρι και αρχές Ιουνίου, με εντονότερη περίοδο το μήνα Μάιο.

Συναγρίδα στο φούρνο με μυρωδικά και λαδολέμονο με κάππαρη και λιαστή ντομάτα

Από τη Νένα Ισμυρνόγλου

Προετοιμασία: 30΄, Ψήσιμο: περίπου 1 ώρα

Υλικά (για 8 άτομα):

1 συναγρίδα φρέσκια (ή σφυρίδα ή ροφό) περίπου 2½ κιλά, καθαρισμένη*
3 κρεμμύδια ξερά, κομμένα σε χοντρές ροδέλες
2 κουτ. σούπας ελαιόλαδο
2 κουτ. σούπας χοντρό θαλασσινό αλάτι, ελαφρά κοπανισμένο

Για την πάστα:

3 κουτ. σούπας ελαιόλαδο
2 κουτ. σούπας φυλλαράκια φρέσκου δεντρολίβανου, ψιλοκομμένα (ή την ίδια ποσότητα φρέσκια ρίγανη ή μαντζουράνα. Καλύτερα να μη χρησιμοποιήσουμε ξερά αρωματικά, γιατί μπορεί να πικρίσουν. Αν όμως δεν βρούμε φρέσκα, μπορούμε να βάλουμε ξερή ρίγανη ή μαντζουράνα στο σερβίρισμα ή στο λαδολέμονο)
τα φύλλα από 1/2 ματσάκι μαϊντανό, ψιλοκομμένα
1 σκελίδα σκόρδου, ψιλοκομμένη
φρεσκοτριμμένο πράσινο ή μαύρο πιπέρι

Για το λαδολέμονο:

1 φλιτζ. τσαγιού ελαιόλαδο
1/3 φλιτζ. τσαγιού χυμός λεμονιού
ξύσμα από 1 ακέρωτο, κατά προτίμηση βιολογικό λεμόνι
1 κουτ. σούπας μουστάρδα (τύπου ντιζόν)
τα φύλλα από 1/2 ματσάκι μαϊντανό, ψιλοκομμένα
1/3 φλιτζ. τσαγιού κάππαρη
1/2 φλιτζ. τσαγιού λιαστές ντομάτες, στραγγισμένες, κομμένες σε φετούλες
πιπέρι φρεσκοτριμμένο

Για τα σέσκουλα:

2 κιλά σέσκουλα, καθαρισμένα (τα φύλλα και τα τρυφερά κοτσάνια)
1/2 φλιτζ. τσαγιού ελαιόλαδο
2 σκελίδες σκόρδου, καθαρισμένες, ελαφρά κοπανισμένες (προαιρετικά)

Διαδικασία:

Το πρωί (της ημέρας του δείπνου) πασπαλίζουμε το ψάρι με το αλάτι και το αφήνουμε στο ψυγείο για τουλάχιστον 2 ώρες, για να «τραβήξει» αλάτι και να νοστιμίσει.

Πάστα: Επίσης το πρωί, χτυπάμε στο μούλτι τα αρωματικά (δεντρολίβανο, μαϊντανός) με το σκόρδο, το πιπέρι και το ελαιόλαδο. Θα φτιάξουμε μια πηχτή αλοιφή-πάστα. Τη βάζουμε σε ένα μπολάκι, τη σκεπάζουμε με διαφανή μεμβράνη και τη διατηρούμε στο ψυγείο μέχρι να τη χρησιμοποιήσουμε, οπότε και την ανακατεύουμε καλά.

Λαδολέμονο: Χτυπάμε στο μούλτι το ελαιόλαδο με τη μουστάρδα, το ξύσμα και το χυμό λεμονιού. Το μεταφέρουμε σε βαζάκι ή σε σκεύος που κλείνει και ρίχνουμε μέσα την κάππαρη, τη λιαστή ντομάτα και το πιπέρι. Το μαϊντανό θα τον ρίξουμε πριν από το σερβίρισμα.

Χόρτα: Σε κατσαρόλα με αλατισμένο νερό που βράζει ρίχνουμε τα σέσκουλα. Βράζουμε για 3 – 4 λεπτά ή μέχρι να μαλακώσουν όσο θέλουμε και τα σουρώνουμε. Ξαναβάζουμε την κατσαρόλα στη φωτιά, ρίχνουμε το ελαιόλαδο, το σκόρδο (αν το βάλουμε) και προσθέτουμε τα χόρτα. Ανακατεύουμε για 1 λεπτό, να μην κολλήσουν, τα βάζουμε στην πιατέλα που θα τα σερβίρουμε και τα αφήνουμε να κρυώσουν.

Ψάρι: Μία ώρα πριν ψήσουμε το ψάρι, το αλείφουμε εξωτερικά αλλά και την κοιλιά του με την πάστα μυρωδικών. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 180° C. Απλώνουμε μέσα στο ταψί τα κρεμμύδια (για να μην κολλήσει το ψάρι), ρίχνουμε τις 2 κουτ. σούπας ελαιόλαδο και βάζουμε από πάνω το ψάρι. Το ψήνουμε για περίπου 1 ώρα και το μεταφέρουμε σε πιατέλα. Ανοίγουμε το ψάρι, το καθαρίζουμε, σερβίρουμε το λαδολέμονο σε σαλτσιέρα για να βάλει ο καθένας στο πιάτο του όσο θέλει και συνοδεύουμε με τα χόρτα.

ΜΥΣΤΙΚΑ

•   Αν δεν βρούμε τόσο μεγάλο ψάρι, μπορούμε να πάρουμε 2 ψάρια του 1½ κιλού, τα οποία θα ψήσουμε για 45 – 50 λεπτά.
•   Αντί για σέσκουλα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σπανάκι ή ζοχούς με καυκαλήθρες.

http://trans.kathimerini.gr